اسپکولوم واژینال

وسایل و ابزار پزشکی متعددی اختراع و وارد دنیای علم پزشکی شده‌اند و به منظور بهبود عملکرد پزشکان و اعضای تیم درمان در مراکز بهداشتی، درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از این ابزار و وسیله‌های پرکاربرد اسپکولوم به ویژه اسپکولوم واژینال می‌باشد. اگر قصد آشنایی با این وسیله کاربردی پزشکی را دارید، این مقاله برای شماست.

اسپکولوم چیست؟

پیش از آنکه به تعریف اسپکولوم واژینال بپردازیم، ابتدا تعریفی از اسپکولوم ارائه دهیم. اسپکولوم (speculum) وسیله‌ای جهت معاینه بهتر بیمار است که با کنار زدن بافت‌های مختلف اطراف محل مورد معاینه دید بهتری جهت بررسی و معاینه به فرد درمان‌گر می‌دهد. نخستین بار روس‌ها و یونانی‌ها اسپکولوم را برای اهداف پزشکی مورد استفاده قرار دادند. به منظور معاینه‌های قسمت‌های مختلف بدن مانند: بینی، راست روده (رکتوم)، گوش (گوش میانی) و دهان از این وسیله استفاده می‌شود اما پرکاربردترین و شناخته‌شده ترین نوع اسپکولوم، اسپکولوم واژینال است.

اسپکولوم واژینال چیست؟

اسپکولوم واژینال ابزاری مخصوص جهت بررسی و معاینه دستگاه تناسلی زنان به منظور تشخیص و درمان بیماری‌های زنان می‌باشد. اسپکولوم واژینال اولین بار توسط جیمز ماریون سیمز جراح مطرح آمریکایی و پدر علم مدرن پزشکی زنان ساخته شد. این وسیله برای معاینه واژن و ابتدای رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد، علاوه بر آن، طی انجام برخی از اعمال جراحی نیز می‌توان آن را بکار گرفت. اسپکولوم واژینال به عنوان یک رترکتور یا منقبض‌ کننده شناخته می‌شود. بطور کلی، رترکتورها در دو نوع دستی و اتوماتیک با هدف اعطای دید کافی یا اکسپوز در محل جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اغلب رترکتورها فولادی بوده و بدلیل داشتن تیغه خمیده و به شکل قلاب زاویه‌های متفاوتی از محل عمل حاصل می‌نمایند. اسپکولوم با اعمال فشار به بافت‌های سطحی و عمقی محل مورد نظر موجب انقباض بافتی می‌شود. رترکتور اتوماتیک با دارا بودن ضامن قفلی در دسته‌ها، زاویه ثابت بدون تغییر درجه را امکان پذیر می‌سازد.

جنس اسپکولوم واژینال

نخستین اسپکولوم‌های ساخته شده از جنس فلز و فولاد بوده‌اند اما امروزه به دلیل درک و آگاهی از حساسیت ناحیه تناسلی و ضرورت رعایت نکات و اصول بهداشتی در معاینه دستگاه تناسلی به منظور پیشگیری از انتقال عفونت، اسپکولوم‌های واژینال اغلب از جنس پلاستیک می‌باشند. اسپکولوم واژینال فلزی (فولادی) نیز در صورت استریل کردن و ضدعفونی می‌توانند در دفعات متعدد مورد استفاده قرار بگیرند.

کاربرد اسپکولوم واژینال

مهم‌ترین کاربرد اسپکولوم واژینال استفاده از آن به منظور اعمال فشار به واژن جهت فاصله گرفتن دیواره‌های آن می‌باشد. با فاصله گرفتن دیواره‌ها از هم امکان معاینه و بررسی واژن و دهانه رحم فراهم آمده و گام مهمی در راستای تشخیص و درمان بیماری‌های زنان از جمله: بیماری‌های دهانه رحم، رحم، واژن و تخمدانها و لوله های رحمی شامل: عفونت‌های مقاربتی مانند سوزاک، سیفلیس، تریکوموناس، ویروس پاپیلومای انسانی و کلامیدیا، واژینوز باکتریال، عفونت قارچی و عفونت‌های مجرای ادرار، خونریزی غیر عادی رحم، تومورهای فیبروئید، کیست‌های تخمدان، ناباروری، سندرم تخمدان پلی کیستیک، خونریزی از رکتوم، اندومتریوز، تومورهای اندام تناسلی، زگیل ناحیه تناسلی، حاملگی خارج از رحم برداشته می‌شود. معاینه هر چه بهتر حفره واژن به استفاده از نور بستگی دارد اسپکولوم‌های قدیمی دارای نور نبوده و لذا از نور غیرمستقیم بهره گرفته می‌شد؛ اما اسپکولوم‌های جدید دارای نور مستقیم هستند. این ویژگی به پزشک کمک می‌کند تا میدان دید بیشتری داشته باشد و ترشحات مجاری را تشخیص دهد.

انواع اسپکولوم واژینال

انواع مختلف اسپکولوم از لحاظ کاربرد و استفاده از آن به دسته اسپکولوم سنگین، گریوز و بایوالو تقسیم‌بندی می‌شوند. مدل‌های مختلف اسپکولوم در دو نوع مدل پیچی و دلفینی موجود می‌باشند.

اسپکولوم سنگین (Weighted Speculum)

اسپکولوم سنگین وسیله‌ای برای معاینه واژینال است که علاوه بر کنار زدن دیواره‌های واژن می‌توان برای باز کردن دیواره های خلفی قسمت واژن به کار گرفته شود. اسپکولوم سنگین می‌تواند از جنس پلاستیک یا فلز با دیواره هایی از روکش کروم یا فولاد ضد زنگ باشد. ساختار اسپکولوم سنگین از تیغه های کوتاه یا بلند و پهن و باریک ساخته شده است که با توجه به اهداف کاربردی، می توان از هر یک از تیغه‌های آن استفاده کرد.

اسپکولوم گریوز (Graves Speculum)

تیغه های اسپکولوم گریوز از نوع متوسط، کوچک و بزرگ بوده و کاربرد آن نیز برای کنار زدن دیواره های واژن می‌باشد.

اسپکولوم بایوالو

طراحی این وسیله در مقایسه با دو نوع دیگر اسپکولوم متفاوت می‌باشد. از اسپکولوم بایوالو به منظور استفاده در اعمال جراحی که مدت طولانی‌تر دارند استفاده می‌گردد. اسپکولوم بایوالو با دارا بودن دو دهانه باعث می شود که دهانه رحم و واژن بطور کامل باز شود. این قبیل از اسپکولوم‌ها دارای مخزن جمع آوری خون و ترشحات واژن هستند و به نحوی طراحی شده‌اند که در معرض گازهای سرد مانند کرایو و اجسام گرم مانند الکتروکوتر مقاوم می‌باشد. استفاده از اسپکولوم بایوالو با دارا بودن دسته بلندتر آسانتر شده است و امکان چرخش آن را تا زاویه لازم فراهم می‌کند، همچنین بدلیل آنکه می‌توان با یک دست از آن استفاده کرد، دست دیگر جراح آزاد بوده و آزادی عمل بیشتری خواهد داشت.

نحوه استفاده از اسپکولوم واژینال

آموزش کار با اسپکولوم واژینال یک مهارت مهم می‌باشد که تمامی پزشکان و دانشجویان مامایی نیز از آن آگاهی می‌یابند. نحوه کار با این وسیله آسان بوده و به راحتی می‌توان آن را بکار برد. قبل از استفاده از این وسیله، پزشک این وسیله را بررسی می کند تا از مقاومت و سلامت آن اطمینان حاصل نماید. پزشک باید از عدم امکان شکستن اسپکولوم درون واژن و آسیب آن اطمینان کسب کند. همچنین پیش از استفاده از اسپکولوم پزشک متناسب با اندازه مهبل نسبت به انتخاب اسپکولوم مناسب با سایز درست اقدام می‌کند. بیمار بر روی صندلی معاینه دراز می‌کشد و در پوزیشن مناسب قرار می‌گیرد، پزشک به آرامی و احتیاط اسپکولوم را وارد واژن می‌کند. سپس با استفاده از پیچ های روی آن، پزشک به اندازه کافی دستگاه را باز می کند و معاینه را شروع می کند. برای آنکه به واژن آسیب وارد نشود معمولا می توان از ماده های روان کننده مانند ژل بر روی سطح اسپکولوم استفاده کرد تا روان شده و راحت تر به داخل واژن برود.

مشخصات اسپکولوم واژینال

در ادامه آشنایی با اسپکولوم واژینال با ویژگی‌ها و مشخصات یک اسپکولوم می‌پردازیم. یک اسپکولوم واژینال که برای معاینه واژن با اسپکولوم واژینال مورد استفاده قرار می‌گیرد، شفاف، مقاوم و بدون لبه تیز آزار دهنده بافت می‌باشد. این اسپکولوم‌ها با دارا بودن پیچ دو راهه به سهولت باز و بسته می‌گردد. در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ نیز موجود می‌باشد. به منظور رعایت کامل نکات بهداشتی این وسیله در شرایط استریل و کلین روم (Clean Room) و از مواد اولیه مدیکال گرید ساخته می‌شوند. اسپکولوم‌های تولید شده با استفاده از گاز اتلین اکساید استریل شده بنابراین توانسته‌اند تا در تست‌های فیزیکی و میکروبیولوژیکی مورد تایید قرار گیرند.

استفاده از اسپکولوم واژن در دوران بارداری

برخی از مادران باردار درباره معاینات واژینال در طول دوران بارداری و استفاده پزشک از اسپکولوم واژینال ابزار نگرانی می‌کنند. باید توجه داشت که استفاده از این وسیله به روند درمان بیمار کمک کرده و از آنجایی که پزشکان و متخصصان زنان و کارشناسان مامایی علم استفاده و بکارگیری این وسیله را دارند می‌توان بدون نگرانی به آنها اعتماد کرد چرا که استفاده از این وسیله در دوران بارداری بلامانع گزارش شده است.

خرید اسپکولوم واژینال

خرید و تهیه اسپکولوم واژینال از جمله اولویت‌های مراکز درمان بیماری‌های زنان بویژه بیمارستان‌های مخصوص زنان و زایمان و کلینیک و مطب‌های مامایی و زنان و زایمان می‌باشد. مسئولین خرید اسپکولوم واژینال بایستی پیش از خرید محصول از کیفیت اسپکولوم واژینال اطمینان حاصل نمایند، چرا که استفاده از اسپکولوم غیراستاندارد ضمن انتقال عفونت و بیماری می‌تواند عوارض زیانباری به همراه داشته باشد. شرکت‌های مختلف تامین تجهیزات پزشکی لیست قیمت اسپکولوم واژینال به همراه مشخصات و ویژگی‌های آن را در اختیار متخصصان و مراکز درمانی قرار می‌دهند. مسئول مربوطه پس از بررسی مشخصات و قیمت اسپکولوم واژینال نسبت به خرید اسپکولوم واژینال اقدام می‌نماید.

به هنگام خرید اسپکولوم واژینال باید توجه داشت که شرکت‌های مطرح تجهیزات پزشکی از طریق ایجاد وب‌سایت به فروش اینترنتی اسپکولوم واژینال نیز می‌پردازند. فروش آنلاین اسپکولوم واژینال این امکان را مهیا می‌کند تا به جامعه هدف بیشتری دسترسی پیدا کرد. همچنین خرید اینترنتی اسپکولوم واژینال از صرف هزینه و زمان بیشتر جلوگیری می‌کند. یکی از فروشگاه‌های اینترنتی و مطرح در حوزه خرید و فروش تجهیزات پزشکی آسان مد می‌باشد. این فروشگاه به عنوان اولین و جامع ترین فروشگاه آنلاین در زمینه فروش لوازم پزشکی و مصرفی اقدام به فروش اسپکولوم واژینال می‌کند.

اسپکولوم‌های ارائه شده توسط آسان مد در هشت دسته قرار دارند. اسپکولوم دلفینی واژینال سایز S از جنس پلاستیک و به صورت شفاف و کاملا استریل و بهداشتی در بسته بندی 180 عددی عرضه می‌گردد، واحد فروش آن کارتن می‌باشد.

اسپکولوم بکر دلفینی سایز M یا همان سایز متوسط مطابق با نظر پزشک و اندازه مهبل و کاربرد آن انتخاب می‌گردد. این محصول نیز در کارتن 180 عددی و با قیمت هر واحد فروش 2430 تومان روانه بازار می‌شود. همچنین برای دید بیشتر نیز می‌توان از اسپکولوم بکر دلفینی سایز L نیز استفاده کرد. اسپکولوم واژینال های مد HIMED سایز کوچک (S) از دیگر اسپکولوم‌های پرکاربرد می‌باشد. اسپکولوم واژینال های مد HIMED سایز متوسط (M) نیز را می‌توان از این مجموعه خریداری کرد. اسپکولوم‌های پیچی نیز در سایزهای S، M و L نیز جزو اسپکولوم‌های مورد تقاضا می‌باشد.

پیش از انجام معاینه توجه داشته باشید که از استرس و ترس دوری کنید. چرا که این عامل منجر به اسپاسم عضلات واژن شده و سبب می‌شود شما درد را تجربه کنید. دقت داشته باشید که استفاده از اسپکولوم واژینال در صورتی که توسط پزشک و فرد ماهر مورد استفاده قرار بگیرد هیچ آسیبی به واژن و دهانه رحم وارد نمی‌کند، بنابراین سعی کنید با دور کردن ترس و استرس به درمانگر خود در راستای انجام معاینه و بررسی بهتر یاری رسانید.